Przyszłość nie czeka. Przyszłość już tu jest i bez skrupułów domaga się uwagi, również w dziedzinie edukacji. Rewolucja technologiczna nie tylko zmieniła prędkość obiegu informacji, formy interakcji społecznych i kulturowych czy też indywidualne sposoby spędzania czasu. Wpłynęła także na sposób uczenia się, dostępne zasoby wiedzy oraz zakres kompetencji twardych i miękkich, które są niezbędne do świadomego rozwoju. Czy tradycyjny sposób kształcenia jest w stanie sprostać nowym wyzwaniom?

Choć żyjemy już w trzeciej dekadzie XXI wieku, to trudno nie odnieść wrażenia, że edukacja publiczna w znacznej mierze pozostaje na ten fakt głucha. Nawet jeśli nauczyciele dokładają starań, by zmodernizować i uwspółcześnić model przyjętego kształcenia, to są skrępowani przez zasady obowiązującego systemu nauczania oraz narzędzia, jakie on oferuje. Podawczy sposób przekazywania wiedzy staje się nieefektywny i niesatysfakcjonujący dla dzieci oraz młodzieży, która wzrasta w multimedialnym cyberświecie. Wyzwania, jakie stoją przed młodymi ludźmi, wiążą się z innymi potrzebami, wartościami i całkowicie odmienionym sposobem uczenia się. Postęp wymaga bowiem kreatywności, a nie odtwórczości. Żeby mógł się ziścić, potrzebne są takie metody i narzędzia edukacyjne, które w pełni wyzwolą twórcze moce najmłodszych pokoleń.

Realia społeczne i nauczanie zdalne

Edukacja powinna podsycać ciekawość i zachęcać do krytycznego myślenia. Tymczasem współczesny publiczny system kształcenia bardziej sprzyja posłuszeństwu i replikowaniu predefiniowanych rozwiązań. Systemowo odtwórczy model nauczania nie jest w stanie w większej liczbie kreować jednostek twórczych, krytycznych, zmotywowanych i sprawczych. Raczej stanowi źródło wyuczonej bezradności i wdrukowanej niedojrzałości, czego konsekwencje dzieci ponoszą później, w swoim w dorosłym życiu.

Internet odkrył przed nami niezliczone światy, a związane z tym bogactwo różnorodności uświadomiło zarówno uczniom, jak ich rodzicom, że istnieją inne metody nabywania wiedzy, które pozwalają efektywnie rozwinąć się młodemu człowiekowi. Ponieważ każdy może sięgać po te sposoby, które lepiej odpowiadają jego preferencjom i indywidualnym predyspozycjom. Raz ruszone koło postępu spowodowało, że mechanizm wydaje się niemożliwy do zatrzymania, a swoimi możliwościami dalece przerasta przyjęte rozwiązania w zakresie publicznej edukacji.

Próbę adaptacji bieżącego systemu kształcenia do nowych okoliczności technologiczno-edukacyjno-społecznych mogliśmy obserwować w czasie pandemii SARS CoV-2, kiedy uczniowie spędzili mnóstwo czasu na edukacji zdalnej (czytaj również: Edukacja domowa w kontrze do nauczania zdalnego [otwiera się w oddzielnej karcie]). Ta okazała się nieefektywna, szczególnie w grupie najmłodszych uczniów. Taki sposób kształcenia pozbawiony był w znacznej mierze merytorycznego wsparcia i odpowiedniej weryfikacji postępu w nauce. Osamotnienie w zdobywaniu wiedzy i poczucie izolacji nie budowały pewności siebie, bezpieczeństwa i sprawczości. Raczej prowokowały poczucie bezradności, frustrację, gniew i wycofanie, co również rzutowało na pogarszającą się kondycję psychiczną młodych ludzi, jak i jakość oraz sposób kreowania relacji rówieśniczych i rodzinnych.

Brak fizycznej obecności w szkole niestety nie oznaczał lepszej dla dzieci organizacji czasu, co w większym stopniu pozwalałoby im realizować swoje pasje. Pomimo pozornie nowoczesnych środków edukacji, uczeń nadal nie mógł czuć się podmiotem w procesie nauczania. Pandemia w pełni obnażyła wyzwania, z jakimi m.in. system kształcenia musi się zmierzyć, a wraz z nim jego uczestnicy – i szkoły, i uczniowie.

Wyjść naprzeciw oczekiwaniom

Dla wielu rodziców pandemiczny kryzys przeistoczył się w źródło poszukiwań innych metod, narzędzi, a niekiedy systemu kształcenia dla swoich dzieci. Również z tego powodu coraz więcej uczniów wybiera tryb nauczania w edukacji domowej w niepublicznych szkołach „Scandynavia”. Dynamicznie zmieniające się relacje społeczne spowodowały, że młodzież z pewnym dystansem wraca do „starego porządku” i niekiedy nie jest w stanie się w pełni do niego zaadaptować. Poczucie osobności wynikające m.in. z doświadczenia pandemicznego, z atomizacji relacji społecznych wywołanej działaniem mediów społecznościowych czy też z chęci rozwijania swoich zainteresowań, a nawet karier, postawiły przed systemem edukacji nowe wymagania, którym tradycyjny sposób kształcenia nie jest w stanie sprostać. Co jest szczególnie widoczne w kontekście uczniów wybitnych.

Dlatego dzieci i ich rodzice tak chętnie korzystają z oferty edukacji domowej. Stanowi ona bowiem formę azylu dla tych uczniów, którym trudno funkcjonować w większej zbiorowości ze względu na problemy adaptacyjne, środowiskowe czy zdrowotne. Sprawdza się w kontekście dzieci nieprzeciętnie uzdolnionych, które łączą naukę z realizacją swoich pasji. Doskonale rezonuje z młodzieżą, która traktuje edukację jako szansę na świadome, dostatnie i pełne życie w każdym jego przejawie. To tryb nauczania dla tych, którzy chcą poznawać i chcą rozumieć wszelkie aspekty otaczającej ich rzeczywistości.

Edukacja bez izolacji

Jednocześnie edukacja domowa w szkołach „Scandynavia” nie oznacza izolacji i braku kontaktów społecznych. W ramach naszego systemu nauczania prowadzimy bowiem liczne warsztaty odpowiadające zróżnicowanym zainteresowaniom i rozwijające rozmaite kompetencje. Ponadto dzieci spotykają się ze sobą w czasie wolnym, nawiązują znajomości i przyjaźnie. Zresztą jak to wygląda w praktyce, można przekonać się, czytając artykuł Jak wygląda nauka przez praktykę w ramach edukacji domowej [link otwiera się w oddzielnej karcie]. Innymi słowy, edukacja domowa powoduje, że młodzi ludzie nie są zdani na przymus masowości, jaki towarzyszy im w tradycyjnych placówkach edukacyjnych. Po prostu zdobywają wiedzę w zgodzie ze swoimi możliwościami i potrzebami.

Szkoły „Scandynavia” uwalniają kreatywność i innowacyjność

Jak już podkreślaliśmy w jednym z poprzednich wpisów blogowych, kreatywność i innowacyjność oznaczają dla nas uniwersalne wartości na wagę złota [link otwiera się w oddzielnej karcie]. System kształcenia szkół „Scandynavia” pozwala wydobyć pełnię intelektualnych zasobów dzieci, ucząc je krytycznego, analitycznego myślenia, poszukiwania rozwiązań, jak również rozwijając ich zakres kompetencji miękkich, które przez publiczny model oświaty są na ogół pomijane. Stawiamy na moc nieortodoksyjnego myślenia, bo wiemy, że stanowi ono niezbywalne i nieocenione dobro na całe życie. Tak dla dzieci, jak i otocznia, które współtworzą na każdym etapie swojego życia