Życie to nie wyścig i edukacja również nie powinna być w ten sposób traktowana. Proces kształcenia wymaga mądrości, uważności i czułości, dzięki którym uczeń może swobodnie odkrywać i rozwijać indywidualne predyspozycje, określać swoją podmiotowość oraz uczyć się samodzielności i odpowiedzialności. Równowaga, jaka wynika ze school-life balance, wpływa na jakość życia nie tylko młodego człowieka, ale również jego najbliższego otoczenia, co w szczególny sposób można zaobserwować w przypadku edukacji domowej.

Dość niewdzięcznym zabiegiem jest dochodzenie, jakie czynniki determinują skuteczność nauczania. Choćby z tego względu, że w znacznej mierze jest ona motywowana indywidualnymi predyspozycjami uczniów. Istnieje jednak obszar wspólny dla wszystkich dzieci biorących udział w procesie edukacji – równowaga między nauką a codziennymi aktywnościami.

Równowaga w edukacji domowej

Zbyt często zapominamy lub nie zauważamy, że dorastające dzieci nie tylko się uczą, ale wchodzą też w określone role związane z podejmowanymi decyzjami i wynikającymi z nich obowiązkami. Nie są tylko uczniami, lecz również członkami rodziny, przyjaciółmi, kolegami i koleżankami, początkującymi sportowcami, artystami itp. Zagęszczająca się sieć ról bywa niezwykle wymagająca, szczególnie gdy te zaczynają na siebie nachodzić lub wprost stoją w sprzeczności ze sobą. Stąd tak ważne, by uczeń rozumiał różnorodność napierających na niego czynników i potrafił wyznaczać sobie priorytety. Nie nauczy się jednak tego, jeśli nie otrzyma niezbędnego wsparcia od szkoły, nauczycieli oraz swojego najbliższego środowiska.

Nauka w trybie edukacji domowej w niepublicznych szkołach „Scandynavia” zapewnia równowagę pomiędzy edukacyjnymi obowiązkami i realizacją indywidualnych potrzeb młodego człowieka. Nasz system nauczania przewiduje dla ucznia więcej czasu do własnej dyspozycji. To on decyduje, na co chce go przeznaczyć i w jaki sposób spędzić. Proces kształcenia sprawia, że dzieci i młodzież świadomie podążają za tym, co je interesuje i czego potrzebują. Wiedzą bowiem, że edukacyjne sukcesy to jedna strona medalu. Natomiast po drugiej stronie czekają na nich inne wyzwania, jak np. nauczenie się efektywnego odpoczywania i regeneracji, nabywanie kompetencji społecznych i budowa sieci przyjaźni, samodzielne stymulowanie i zaspokajanie indywidualnej ciekawości, realizowanie swoich pasji, poszukiwanie i odkrywanie siebie, a także określanie swoich granic. Liczba zadań, które czekają na młodego człowieka, jest przytłaczająca. Jak sobie z nią poradzić?

Jak zachować równowagę?

Przede wszystkim kilku rzeczy należy unikać, a na kilka innych warto sobie pozwolić. Jednym z aspektów, które po prostu trzeba wyeliminować, to perfekcjonizm. Zawsze można zrobić coś lepiej, inaczej i bardziej. Tymczasem istotne jest, by wypełniać swoje obowiązki i realizować cele, pozostając w zgodzie z własnymi potrzebami.

W procesie edukacji uczniowie mierzą się z wieloma wyzwaniami, które wywołują u nich stres. Ważnym jest więc, by od samego początku swojej naukowej ścieżki zdobywali wiedzę, jak radzić sobie z napięciem w adekwatny dla swojego wieku sposób. W tym świetle warto zwrócić szczególną uwagę na aktywność fizyczną i uprawianie sportu, rodzinne wycieczki i podróże, które przybliżą dziecku zróżnicowane aspekty otaczającego świata, kontakt z rozmaitymi przejawami kultury i społecznego współżycia, a także kreatywne zaangażowanie w działania, które przynoszą młodej osobie radość i poczucie spełnienia.

Przebywanie w gronie rówieśniczym, spotkania z przyjaciółmi, budowanie wspólnych historii i wspomnień również są na wagę złota. Takiej radości nic i nikt nie zastąpi, choć może ona pozytywnie wpłynąć na budowanie relacji rodzinnych i ich umacnianie, a także na jakość funkcjonowania w domowej strukturze.

Równowaga budująca wartościowe relacje

Przestrzeń, którą uczniowie zyskują w ramach równowagi pomiędzy edukacją a codziennym życiem sprawia, że są oni spokojniejsi, szczęśliwsi i bardziej skorzy do współpracy. Zarządzają własnym czasem, co daje im poczucie wolności i sprawczości. Rozumieją, jak ważne jest wypracowanie sobie rutyny uczenia się i rzetelne respektowanie tego procesu. Jednocześnie zdają sobie sprawę, że to nie jest cała treść ich młodego życia i mogą zdobywać wiedzę również poza ustrukturyzowanym systemem nauczania.

School-life balance wpływa także na najbliższe otoczenie ucznia. Samodzielność i odpowiedzialność, której dziecko uczy się w ramach takiego podejścia, zmienia relację pomiędzy nim a opiekunami. Młody człowiek nie potrzebuje bowiem nadzorcy, a osoby partnerskiej lub mentorskiej, która będzie go wspierać, towarzyszyć mu w procesie edukacji i wskazywać możliwości rozwoju. W ten sposób wszystkie strony zaangażowane w budowanie relacji domowych tworzą zupełnie nową jakość codziennego współżycia, uznając swoją podmiotowość i dając sobie nawzajem szacunek i przestrzeń do podejmowania indywidualnych wyborów. Edukacja dająca takie rezultaty wymaga staranności i konsekwencji w działaniu, ale bez dwóch zdań jest warta starania.